Məhəmməd Peyğəmbərin nəslindən olan İmam Rza məqbərəsinin mühafizəçisi - İbrahim Rəisinin bioqrafiyası

Bu gün səhər saatlarında İranın vitse-prezidenti Möhsün Mənsuri ölkə prezidenti İbrahim Rəisinin helikopter qəzasında öldüyünü təsdiqləyib.

Herbiand.az İbrahim Rəisinin qısa bioqrafiyasını təqdim edir:

Mənşəyi, təhsili

İbrahim Rəisi 1960-cı il dekabrın 14-də Məşhəddə dindar ailədə anadan olub. Onun Məhəmməd peyğəmbərin nəslindən olduğunu bildirən Seyid fəxri titulu vardı.

1975-ci ildə Qum şəhərində seminariyaya daxil olub. Onu bitirdikdən sonra Tehran Şahidə Mötəhəri Universitetində beynəlxalq hüquq üzrə təhsil alıb. Tehranda, daha sonra hüquq və İslam hüququ üzrə doktorluq dərəcəsi alıb. O, tələbəlik illərində monarxiyanın devrilməsi ideyalarını dəstəkləyib və 1978-1979-cu illər İslam İnqilabında iştirak edib.

Dövlət qulluğunda

1980-ci ildə İbrahim Rəisi Kerec şəhərinin (Tehranın ətrafı) ədliyyə idarəsində işləməyə başlayıb. Bir müddət sonra bu şəhərin prokuroru olub. 1982-1984-cü illərdə ölkənin şimal-qərbində yerləşən Həmədan şəhərinin prokuroru olub. 1985-ci ildə Tehran prokurorunun müavini təyin edilib. 1988-ci ildə İranın ali lideri Ruhullah Xomeyninin qərarı ilə Rəisiyə Kirmanşah, Semnan və Lüristan əyalətlərində dini və hüquqi məsələləri həll etmək üçün xüsusi səlahiyyətlər verilib. 1989-cu ildə Tehranın prokuroru olub və 1994-cü ilə qədər bu vəzifədə çalışıb. Sonra 10 il İranın icra hakimiyyəti orqanlarının fəaliyyətinə ümumi nəzarəti həyata keçirən Baş Müfəttişliyinə rəhbərlik edib.

Rəisi 2004-2014-cü illərdə Ali Məhkəmə sədrinin təşkilati və idarəetmə məsələləri üzrə müavini vəzifəsində çalışıb. 2014-2016-cı illərdə İranın baş prokuroru olub. 2016-cı ildə o, ölkənin ən böyük müsəlman dini fondu olan Astana Qodse Rəzəvinin rəhbəri vəzifəsini tutub.

2019-cu ildə Rəisi ölkənin Ali Məhkəməsinə rəhbərlik edib. O, məhkəmə hakimiyyətinin başçısı kimi korrupsiyaya qarşı genişmiqyaslı kampaniyaya başlayıb və qadınları məişət zorakılığından qorumaq üçün qanun layihələrinin hazırlanması təşəbbüsü ilə çıxış edib.

Prezident seçkiləri

İbrahim Rəisi ilk dəfə 2017-ci ildə prezidentliyə namizədliyini irəli sürüb, lakin ikinci müddətə yenidən seçilən Həsən Ruhaniyə uduzub.  (Rəisi 38%, Ruhaninin 57%). 2021-ci il iyunun 18-də keçirilən seçkilərdə o, 60%-dən çox səslə qalib gəlib (Möhsün Rezai 11,5%-lə ikinci olub). Eyni zamanda, 48,8% seçici fəallığı İranın müasir tarixində rekord aşağı göstərici olub. Avqustun 5-də vəzifəsinin icrasına başlayıb.

Rəisi ultra-mühafizəkar siyasi qanaddan idi. O, Qərblə münasibətlərdə sərt mövqe nümayiş etdirirdi, lakin İranın nüvə sazişinin bərpasına etiraz etməyib. O seçki proqramında yoxsulluğun azaldılması və korrupsiya ilə mübarizə kimi məsələlərə diqqət yetirib və dörd il ərzində ehtiyacı olanlar üçün dörd milyon yeni ev tikəcəyini vəd edib.

Şəxsi məlumat

İbrahim Rəisi evli idi. Dul qadın - Cəmilə Ələmxoda - fəlsəfə elmləri doktoru, yazıçıdır. Onların iki qızı var.

O, Məşhəddə İmam Rzanın (şiə ziyarətgahı) məqbərəsinin mühafizəçisi idi.

2019-cu ilin noyabrında o, insan hüquqlarının pozulmasına görə ABŞ və Aİ-nin sanksiya siyahısına daxil edilib.

Amerikanın “Time” jurnalını 2021-ci ildə İbrahim Rəisini dünyanın 100 ən nüfuzlu adamı siyahısına daxil edib.